Register van de Broederschap van Sint Jozef

De Broederschap van de Heilige Jozef werd in 1624 kerkelijk opgericht in de parochie O.L.V. ter Zege op de Zavel op verzoek van aartshertogin Isabella. Isabella was heerseres van de Nederlanden geworden na de dood van haar man, aartshertog Albert, en was toegetreden tot de orde van de Clarissen.
Paus Urbanus VIII, vooral bekend om zijn vriendjespolitiek en het proces tegen de astronoom Galileo verleende een plenaire aflaat aan de leden van de broederschap. Onder de leden waren een aantal beroemde figuren , zoals te zien is aan het handtekeningenregister in de vitrine. . Het bevat de handtekeningen van aartsbisschop Jacques Boonen en kardinaal de la Cueva, de legaat van de Heilige Stoel in Nederland. . Een ander lid is Ambrogio Spinola, de beroemde Italiaanse soldaat in dienst van Spanje, die in 1604 Oostende heroverde en vervolgens de stad Breda. De overgave van Breda was het hoogtepunt van zijn carrière en werd vereeuwigd door de Spaanse schilder Velázquez.
Het register bevat nog de handtekeningen van graaf (Florent) de Berlaymont († 1626) en zijn vrouw Marguerite de Lalaing – die het klooster van de Dames de Berlaymont in Brussel stichtten – en van François de Rye († 1637), die bisschop was.
De broederschap richtte een kapel op in de kerk en had haar eigen aalmoezeniers. De broederschap telde al snel enkele duizenden leden voordat ze in aantal afnam. In het begin van de XVIIIe eeuw hervatte de broederschap haar rol dankzij de veroordelingen van verschillende proosdijen en de vrijgevigheid van de prinsen van de la Tour et Tassis,
de Croÿ, de Chimay en d’Arenberg. De gouvernantes die door de Oostenrijkse keizers naar ons land werden gedelegeerd, werden de beschermers van de broederschap aan de Zavel.
Helaas onderdrukte keizer Jozef II, bijgenaamd de koster van Wenen, alle broederschappen en legde beslag op hun bezittingen.
Toen kwam de Franse bezetting. Toen de storm was gaan liggen, richtte de pastoor van de kerk aan de Zavel in 1803 de broederschap opnieuw op en verkreeg aflaten van de paus voor zijn leden. In 1818 werd prins François-Antoine de Méan, de laatste prins-bisschop van Luik en tevens de eerste primaat van onafhankelijk België, de patroonheilige van de broederschap.
Achtereenvolgens Louise-Marie, de eerste koningin der Belgen, en later koningin Elisabeth verleenden hun beschermheerschap aan de broederschap. Na de Tweede Wereldoorlog betekende de neergang van het religieuze leven in het land dat de broederschap, zoals zovele andere helaas, ophield te bestaan.

Omslag van het register van de broederschap met het Habsburgse wapenschild

Sint-Jozef heeft een prachtig standbeeld, dat tegenwoordig achteraan in de kerk staat

maar vroeger helemaal vooraan zoals blijkt op deze ets van de fransman Alexandre-Jules Monthelier (1804 – 1883).